Η οικιακή μύγα είναι είδος κοσμοπολίτικο με πληθυσμιακές πυκνότητες
υψηλές
στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές, στις οποίες το κλίμα
είναι ευνοϊκό για την αναπαραγωγή της σ’όλη τη διάρκεια του έτους, με υγειονομικές
συνθήκες ελλιπείς ή ανύπαρκτες. Το θηλυκό γεννά 100 – 150 αυγά σε περιττώματα ή άλλες υγρές οργανικές
ουσίες κάθε 3 ή 4 ημέρες. Τα αυγά εκκολάπτονται μέσα σε 8 – 12 ώρες κάτω από κανονικές
θερινές θερμοκρασίες ως άποδες προνύμφες, που συμπληρώνουν την ανάπτυξη τους τρεφόμενες με οργανικές ουσίες (περιττώματα ζώων / ανθρώπων,
σκουπίδια, φυτικές ουσίες σε αποσύνθεση, κ.λ.π.). Οι ώριμες προνύμφες συνήθως μετακινούνται
μαζικά και μεταμορφώνεται σε πλαγγόνες σε χαλαρό έδαφος, κοντά στα
σημεία ανάπτυξης τους. Η διάρκεια του βιολογικού τους κύκλου κυμαίνεται από 10
– 40 ημέρες.
Τα Οδοντόγναθα (Odonata, αεροπλανάκια,
Λιβελλούλες) είναι μια τάξη στην ομοταξία των
εντόμων. Περιλαμβάνει περίπου 6.000 είδη, από τα οποία στην Ευρώπη
συναντάμε περίπου 120 είδη. Το μήκος του σώματος κυμαίνεται μεταξύ 22 και 85
χιλιοστών, το άνοιγμα πτερύγων μεταξύ 20 χιλιοστών (Agriocnemis femina) και 115
χιλιοστών (Petalura ingentissima). Υπάρχουν είδη που μπορούν να βλέπουν
μέχρι 150 εικόνες ανά δευτερόλεπτο, να κινούν τις πτέρυγες άνω και κάτω μέχρι
30 φορές ανά δευτερόλεπτο, και να επιταχύνουν μέχρι την ταχύτητα των 50
χιλιόμετρων την ώρα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Οι πρόγονοί τους ζούσαν ήδη
πριν από 320 εκατομμύρια χρόνια. Το πιο μεγάλο είδος (Mageneura Monyi) είχε
άνοιγμα πτερύγων 70 εκατοστών.
Τα έντομα αυτά έχουν παχύ και πλατύ σώμα, με μεγάλο κεφάλι.
Εκεί φέρουν δύο κεραίες, οι οποίες είναι συνήθως σχεδόν μικρότερες σε ύψος από
το σώμα τους. Στα πλάγια έχουν δυο μεγάλα σύνθετα μάτια και επίσης μασητικά
όργανα με ισχυρά σαγόνια. Με αυτά μπορούν να δαγκώνουν σκληρά αντικείμενα.
Επίσης στα πλάγια φέρουν ειδικά τυμπανικά όργανα, με τα οποία μπορούν να
αντιλαμβάνονται ακόμα και τον μικρότερο θόρυβο. Έχουν τα εμπρόσθια πόδια
μικρότερα από τα πίσω και μπορούν να κάνουν μεγάλα άλματα. Τα αρσενικά διαθέτουν
στα πίσω πόδια κάποιες προεξοχές στην εσωτερική επιφάνεια των μηρών. Τρίβοντας
αυτές τις πτυχώσεις πάνω στις νευρώσεις των φτερών τους ή τρίβοντας τα φτερά
μεταξύ τους, παράγουν έναν ήχο (τριγμό), με τον οποίο προσελκύουν τα θηλυκά. Η
αναπνοή τους γίνεται με τραχείες. Το πεπτικό τους σύστημα αποτελείται από το
στόμα, τον πρωκτό και το μεσαίο έντερο.
